Tak jak Kraków ma Smoka Wawelskiego, tak my w naszym muzeum mamy Smoka Warszawskiego – mowa oczywiście o pompie ręcznej z Fabryki Pomp „SMOK”, która dzisiaj została mianowana „obiektem tygodnia”.
Żeliwna pompa pochodzi z Raszyna – wsi w powiecie pruszkowskim w woj. mazowieckim. Ma wysokość 160 cm. Kwadratowa podstawa o długości boku 30,5 cm została zaopatrzona w cztery otwory umożliwiające jej przymocowanie do pompokrytu.
Wylewka ma długość 47,5 cm. Na jej koniec nakręcono redukcję hydrauliczną umożliwiającą założenie węża. Po środku wylewki znajduje się miejsce na ewentualny zawór regulujący przepływ wody, który zapewne producent mógł zainstalować za dodatkową opłatą.
Ramię pompy zaopatrzono na końcu w kulę o średnicy 11,5 cm. Stanowiła ona przeciwwagę ułatwiającą pompowanie wody. Dodatkowo, w tym celu, w górnej części kolumny wstawiono mechanizm przekładniowy.
Eksponat, jak wskazują inskrypcje na korpusie, jest modelem o nazwie Smok 210 wyprodukowanym w Warszawie przez Fabrykę Pomp „SMOK”. Geneza tej wytwórni sięga 1920 r. Wówczas w stolicy powstało Biuro Techniczno-Handlowe Paszewin, Niedźwiecki – założone przez Aleksandra Paszewina i Henryka Niedźwieckiego. Około połowy lat 20. XX w. Aleksander Paszewin stał się jego jedynym właścicielem. Oferta sprzedażowa biura obejmowała m.in. węże parciane i gumowe, pompy, uszczelki, rury, złączki oraz różnorodną armaturę wodną i parową.
Najprawdopodobniej w 1926 r. Aleksander Paszewin otworzył własną farbkę pomp w stolicy przy ul. Leszno 70. Od tej pory jego interes funkcjonował pod nazwą – Biuro Techniczne i Fabryka Pomp „SMOK”. Od początku lat 30. XX w. istniała nowa, skrócona nazwa – Fabryka Pomp „SMOK”. Po II wojnie światowej wytwórnia pomp przeniosła się w stolicy pod nowy adres – ul. Wolską 231. Pod koniec lat 40. XX w. została upaństwowiona i przekształcona w Zakład Produkcji Pomp Chemoodpornych Metalchem, który po sprywatyzowaniu w 1991 r. działa do dzisiaj pod nazwą Metalchem Warszawa SA. Spółka specjalizuje się w produkcji pomp zatapialnych do ścieków i budowy na ich bazie przepompowni ścieków komunalnych i przemysłowych.
Brak inskrypcji z datą produkcji nie pozwala dokładnie określić momenty wytworzenia pompy. Ogólnie można przyjąć, że została wyprodukowana w okresie pomiędzy drugą połową lat 20. a druga połową lat 40. XX w.
