Muzeum|

Ewidentnie nadszedł już czas na publikację pierwszego w tym roku „obiektu tygodnia”. Tym razem postanowiliśmy sięgnąć do naszej największej muzealnej kolekcji – pokryw i włazów kanalizacyjnych, których mamy ponad 200. Po chwili zastanowienia wybraliśmy właz marki Budde & Goehde, który do naszego Muzeum trafił z Tczewa.

Obiekt ma kształt kwadratu o boku 71 cm. Wysokość muzealium wynosi 12,5 cm. Średnica okrągłej pokrywy liczy 66 cm. Faktura lica włazu składa się z kwadratowych wypustek o boku 3 cm.

Pokrywa posiada 24 otwory ulgowe ułożone w dwóch okręgach oraz wypełnienie betonowe części środkowej. Wewnętrzne przestrzenie pokryw wypełniano również bardzo często kostką brukową lub drewnem. Odlewanie ażurowanych pokryw obniżało koszty produkcji i ułatwiało montaż włazów poprzez zmniejszenie ich wagi, która po wypełnieniu pokrywy dochodziła często do 250 kg.

Inskrypcje z pokrywy obiekt wskazują, że artefakt wyprodukowano w berlińskich zakładach Budde & Goehde. Litera „S” przy nazwie miasta odnosi się do stosowanego do 1920 r. podziału pocztowego Berlina na strefy związane z kierunkami geograficznymi i oznacza „Süd” – południe.

Geneza tej wytwórni, sięga 1878 r., kiedy to August Budde i Tassilo Goehde otworzyli w Berlinie zakład wytwarzający armaturę kanalizacyjną, wodociągową i gazową. Wraz z rosnącym zapotrzebowaniem na tego rodzaju wyroby przemysłowcy nabyli w 1886 r. odlewnię żeliwa w Eberswalde – ok. 40 km na północny-wschód od Berlina. To pozwoliło im zwiększyć produkcję i rozszerzyć asortyment m.in. o grzejniki, zlewy, latarnie uliczne i tablice nagrobne.

Po I wojnie światowej zaniechano dalszych modernizacji obiektów fabrycznych ze względu na trudną sytuacje finansową, która w połączeniu z późniejszym kryzysem ekonomicznym doprowadziła do zamknięcia firmy w 1930 r.

Brak inskrypcji z datą produkcji pozwala jedynie w przybliżeniu określić moment wytworzenia obiektu. Zapewne powstał on pomiędzy 1908 r., kiedy rozpoczęto budowę tczewskiego systemu kanalizacyjnego, a przed 1920 r. kiedy zaniechano w Berlinie stosowania systemu pocztowego odnoszącego się do kierunków graficznych. 

Comments are closed.

Close Search Window