Muzeum|

Jak piątek to i nasz “obiekt tygodnia”. Tym razem przenosimy się do Warszawy i skupimy się na interesującej pamiątce dotyczącej Wodociągów Warszawskich.

Ta pamiątkowa tablica o wymiarach 24,8 cm na 16 cm została stworzona najprawdopodobniej z okazji nadania przez Zarząd Miejski warszawskiemu Zakładowi Filtrów Pospiesznych nazwy imienia Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego w dniu 3 VI 1936 roku.

Data ta nie była przypadkowa, gdyż tego dnia przypadał jubileusz 10-lecia sprawowania przez Ignacego Mościckiego funkcji prezydenta kraju, a dodatkowo tego roku przypadał inny jubileusz – 50-lecie istnienia nowoczesnych wodociągów warszawskich. To właśnie w 1936 roku warszawskie wodociągi w ramach wspominanych obchodów wydały bardzo dużo gadżetów z wizerunkiem syrenki.

Geneza nowoczesnych warszawskich wodociągów sięga 1883 r., kiedy to władze Warszawy zawarły kontrakt na budowę wodociągów i kanalizacji. Umowę z miastem podpisał z upoważnienia ojca Williama Lindleya, młody inżynier sir William Heerlein Lindley.

Dwa lata później rozpoczęły się prace budowlane, które zakończono w 1886 roku. Tego roku Warszawa dołączyła do grona zaledwie sześciu europejskich miast wyposażonych wówczas w nowoczesne wodociągi i kanalizację. W 1924 roku doszło do połączenia miejskich wydziałów zajmujących się budową i eksploatacją systemu wod.-kan. Tak narodziło się przedsiębiorstwo o nazwie Wodociągi i Kanalizacja.

Rosnące w okresie międzywojennym zapotrzebowanie na wodę wymusiło modernizację Stacji Filtrów, w wyniku czego na jej terenie w latach 1929–1933 wybudowano Zakład Filtrów Pośpiesznych według koncepcji kanadyjskiej spółki Baillert i Morssen. Ściany, tego zachowanego do dzisiaj budynku, ozdobiono płaskorzeźbami autorstwa Jana Golińskiego – jedna z nich przedstawia syrenkę warszawską. Obiekt został poświęcony i otwarty 21 III 1933 roku przez Prezydenta RP Ignacego Mościckiego oraz przedstawicieli świata nauki, techniki i polityki. Była to w tym okresie największa tego typu instalacja oczyszczania wody w Europie.

Co ciekawe, to właśnie pomniejszoną wersję syrenki warszawskiej Golińskiego z fasady budynku filtrów umieszczono na prezentowanej przez nas tabliczce. Za syrenką znajdują się trzy pionowe „filary”, które mogą nawiązywać do wody przepływającej przez złoża piaskowo-żwirowe wykorzystywane w procesie oczyszczania wody w Zakładzie Filtrów Pospiesznych.

Pod syrenką zamocowano tabliczkę z inskrypcją i godłem Polski. Najbardziej problematycznym elementem w napisie jest zamieszczona na niej data – 21 IV 1933 roku. Najprawdopodobniej jest ona błędna, gdyż jak już wspomnieliśmy otwarcia zakładu filtrów dokonano w marcu, a nie w kwietniu 1933 roku. Z tego względu jest ona baaaaardzo unikatowa.

Comments are closed.

Close Search Window